32 տարի առաջ իրականացավ Արցախյան շարժման գաղափարը՝ ՄԻԱՑՈՒՄԸ։ 1992թ.մայիսի 18-ին, Շուշիի ազատագրումից 10 օր անց, ազատագրվեց Լաչին քաղաքը, որը 20-րդ դարասկզբից, դեռևս Ավդալար անունով փոքր գյուղ, դարձել էր անջրպետ Արցախի ու Սյունիքի միջև։ Այստեղ փակվեց նաև Անդրանիկի մուտքը դեպի Արցախ: Բացվեց Գորիս-Ստեփանակերտ ցամաքային ճանապարհը՝ Կյանքի ուղին։ 1994-ի սկզբից Լաչինը վերանվանվեց Բերձոր և դարձավ Արցախի 7-րդ … Մանրամասն

Աղվանք տարածք-երկրամասի հարցը շատ է կարևորվում Հայոց պատմության մեջ։ Ադրբեջանի իշխանություններն իրենց «գիտնականների», ինչպես նաև այլազգի պատմաբանների, այլ մասնագետների միջոցով այսօր ու նաև խորհրդային տարիներին մշտապես փորձ են անում հաստատել, որ Հայոց Աղվանքը չի եղել Մեծ Հայքի տարածք, այլ իրենց երկիրն է։ Այս հարցում ադրբեջանցիներին հատկապես խանգարում են հայկական պատմամշակութային կոթողները՝ վանքերն ու եկեղեցիները, առավելապես … Մանրամասն

Մինչեւ բռնի տեղահանվելը կանանց միամսյակին ընդառաջ «Լուսարար»-ի էջերում ներկայացվում էին արցախցի կանայք ու աղջիկներ՝ իրենց ձեռքբերումներով, օգտակար խորհուրդներով, կենսակերպի օրինակելիությամբ եւ Արցախում ապրելու ու արարելու ամուր դիրքորոշմամբ: 2023թ. չարաբաստիկ դեպքերից հետո հայրենիք, տուն ու տեղ, աշխատանք եւ ամենածանրը՝ հարազատ կորցրած արցախցի կանանց բաժին ընկավ նաեւ փախստականի դաժան ճակատագրի բեռը, որն իրենց նուրբ ուսերին ստիպված են … Մանրամասն

Որքան էլ բռնատեղահանվածներիս մոտ անկումային տրամադրությունները գերիշխեին, Թբիլիսի եռօրյա զբոսաշրջության մեկնելու պատեհ առիթը բաց թողնել չէր կարելի: Կոնկրետ տողերիս հեղինակի համար այդպես էր, քանի որ մեծ էր ցանկությունը այցի գնալ Ամենայն հայոց բանաստեղծի գերեզմանին: Հովհաննես Թումանյանը միշտ մեզ հետ է, մեզ ուղեկցում է կյանքի բոլոր ոլորաններում և իրավիճակներում: Նրա պարզ, միևնույն ժամանակ խորախորհուրդ, հոգին սնուցող խոսքի ուժի պահանջը զգում ենք ամեն պահի, այսօր՝ առավել շատ:   Թումանյանի գերեզմանը գտնվում է Թբիլիսիի Հավլաբար թաղամասում գտնվող հայկական պանթեոնում, որը հայտնի է Խոջիվանք անունով: Ո՞վ էր Խոջին, որի անունով այստեղ գերեզմանատուն է կառուցվել: Պատմությունն այսպիսին է: 1600-ական թթ. վրացական արքունիքում Աշխարհբեկ Բեյբութով անունով մի գանձապահ կար, որին լավ ծառայության համար արքան թույլ է տվել գնել հողակտոր և կառուցել այնտեղ եկեղեցի: Եվ նա կառուցում է սուրբ Մարիամ Աստվածածին տաճարը, … Մանրամասն

Հրանտ Դինքը ժամանակին ասում էր, որ եթե թուրքերը հայերին ոսկե օդանավերով տեղահանեին, միևնույն է, դարձյալ դա կհամարվեր ցեղասպանություն։ Ազգերը, որոնք ցեղասպանության են ենթարկվել, մարդկության դեմ գործած ոճրագործության մասին այլ պատկերացում ունեն, քան երբևէ ջարդ չտեսած ազգերը։ Դա բնական է, որովհետև ցեղասպանությունը համազգային ողբերգություն է, որի պարտադրած ցավը սերնդեսերունդ չի անցնում։ Արցախցիներն էլ, որպես հայ ժողովրդի … Մանրամասն

Արցախցի անվանի գրող, դերասան և լրագրող  Համլետ Մարտիրոսյանի /գրական ծածկանունը՝ Մարտիրոս Ոբնեցի/  ծննդյան 70-ամյակը վերջերս նշվեց Երևանի Ավետիք Իսահակյանի անվան կենտրոնական գրադարանի դահլիճում։ Ստանալով բարձրագույն բանասիրական կրթություն՝ Մարտիրոսյանը նախ լուրջ հայտ է ներկայացրել բեմարվեստին: 1980 թվականին աշխատանքի է անցել   Զանգեզուրի Ալեքսանդր Շիրվանզադեի անվան պետական դրամատիկական թատրոնում՝ որպես դերասան և գրական մասի վարիչ: Իսկ 1987թ․ տեղափոխվել … Մանրամասն

Ձեղնահարկում, որը միաժամանակ առանձնատան խորդանոցն էր, օգոստոսյան շոգը եփ էր գալիս։ Շիկացած թիթեղյա ծածկի տակ ուր որ է բուղ էր ելնելու ամեն ինչից: Անգամ շոգեբաղնիքը սրա համեմատ մասխարա էր։ Եվ Սեդրակը, չնայած հազիվ մի ժամ կլիներ, ինչ ինքնակամ իրեն հանձնել էր ձեղնահարկի գերությանը, սակայն ամեն անգամ թաշկինակն արդեն երեսին, ծոծրակին, թիակներին քսելուց հետո մզում էր, … Մանրամասն

Հրաչյա ԲԵԳԼԱՐՅԱՆ-90 Այսօր Հրաչյա Բեգլարյանը կդառնար 90 տարեկան։ Օրինակելի մարդու ուրույն տեսակ էր՝ բնավորությամբ, տաղանդով, կենսակերպով և անգամ մազերի սանրվածքով։ Լևոն Խեչոյանը նրան Ղարաբաղի Առյուծ էր անվանում և հենց այդ անվամբ էլ դիմում էր Հրաչյային։ Եվ իրոք, նման էր առյուծի, մանավանդ երբ զայրանում էր։ Խաղաղ մարդ էր, բայց անարդարության դեմ՝ անողոք։ Իր իսկ գրած <Ղարաբաղցին> … Մանրամասն